Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να σας ακούει

Είμαι πολύ περήφανη που έχω μία κόρη που “ξέρει να ακούει από λόγια” όπως έλεγαν και οι παλιοί. Ήθελε πολύ ισορροπία για να δούμε τι θα βοηθούσε την Μελίτα να μάθει να μας ακούει αλλά συγχρόνως να έχει και άποψη αλλά και αντίλογο όταν χρειάζεται χωρίς όμως να πρέπει να μαλώνουμε ή να το κάνει με αυθάδεια. Υπάρχουν ακόμα αυτές οι στιγμές αλλά σίγουρα είναι λιγότερες σε σχέση με το τι θα μπορούσαμε να βιώναμε αν δεν είχαμε την υπομονή ως γονείς να ακολουθήσουμε κάποιες συγκεκριμένες τεχνικές βουτηγμένες πάντα σε άπειρη αγάπη. Αν θέλετε να μάθετε πώς να βοηθήσετε το παιδί σας να σας ακούει, από προσωπική εμπειρία ως μαμά και όχι ως ειδικός ψυχολόγος, θα χαρώ να διαβάσετε.

Πριν προχωρήσω όμως να σημειώσω εδώ, για όσους τύχει και με διαβάσουν για πρώτη φορά, ότι η κόρη μου είναι πλέον 7μιση ετών αλλά σίγουρα όλα αυτά που θα περιγράψω παρακάτω τα χρησιμοποιούσαμε ως οικογένεια από τότε που ήταν πολύ μικρή. Επίσης πάνω απ’ όλα θέλει υπομονή, επιμονή και κυρίως, όπως λέω πάντα ΟΡΙΑ και ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ. Τα πάντα ξεκινάνε από τους γονείς, γι’ αυτό φροντίστε πάντα εσείς να είστε ο καθρέφτης για τα παιδιά σας.

ΠΩΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΣΑΣ ΑΚΟΥΕΙ

1. Προετοιμάστε το παιδί σας για αυτό που πρόκειται να συμβεί. Πολλές φορές, εκεί που η Μελίτα παίζει, θυμάμαι να της θυμίσω ότι π.χ. ξέχασε να βάλει τα παπούτσια της στη θέση τους. Ε, τι περιμένω ότι θα πάει αμέσως να τα βάλει; Τι είναι το παιδί ρομπότ; Τα παιδιά είναι παιδιά και όπως και οι μεγάλοι χρειάζονται και αυτά τον χρόνο τους. Επειδή λοιπόν ως επί το πλείστον παίζουν, αν π.χ. πρέπει να συμμαζέψετε το δωμάτιό του και θέλετε να σας βοηθήσει, ξεκινήστε δέκα λεπτά νωρίτερα, λέγοντάς του “Σε δέκα λεπτά είναι ώρα για συμμάζεμα”, μετά σε πέντε λεπτά και πάει λέγοντας ώστε και αυτό να προετοιμαστεί ψυχολογικά για αυτό που θα έρθει και να προλάβει να τελειώσει ενδεχομένως και αυτό που κάνει.

2. Κάτι παρόμοιο με το προηγούμενο αλλά που χρησιμοποιείται σε άλλη περίπτωση είναι να του μιλάτε όταν έχετε την προσοχή του. Αν υποθέσουμε, λοιπόν, ότι το παιδί βλέπει τηλεόραση και είναι απορροφημένο, όσες φορές κι αν του πείτε εσείς να έρθει να πιει το γάλα του ενδεχομένως να μην το κάνει εύκολα και φυσικά μετά θα έρθει η δική σας η έκρηξη. Πηγαίνετε κοντά του, ζητήστε του να σας κοιτάξει ή αν θα το φωνάξετε (από σχετικά κοντινή απόσταση) προσέξτε να γυρίσει και να έχει οπτική επαφή μαζί σας ώστε να είστε σίγουρη ότι έχει ακούσει τι του λέτε.

3. Ζητήστε του να επαναλάβει αυτό που του είπατε. Αυτή η συμβουλή εμάς προσωπικά μας βοήθησε πολύ όσον αφορά στις υποχρεώσεις της μετά το σχολείο. Πόσες φορές να της πω “μάζεψε τα παπούτσια σου ή πλύνε τα χέρια σου”. Άσε που τις περισσότερες φορές μέχρι να πάει εκεί που έπρεπε, προτιμούσε να χορέψει και τελικά μέχρι να φτάσει είχε ξεχάσει τι έπρεπε να κάνει.

Έτσι, καθώς πήγαινε στο δωμάτιό της, της ζητούσα να μου πει τι έπρεπε να κάνει. Συνήθως ήταν τρία πράγματα. Κρέμασμα το μπουφάν, παπούτσια στη θέση τους και πλύσιμο τα χέρια. Και όχι ότι δεν το ξεχνάει πλέον, αλλά σίγουρα θα χρειαστεί να το πω πολύ λιγότερες φορές. Οπότε επιμονή και υπομονή γονείς!

Tip: Αν το παιδί σας είναι μικρό, καλό θα ήταν να του δίνετε μία συμβουλή τη φορά. Με την επανάληψη θα είστε σίγουροι ότι σας άκουσε και ότι οι πιθανότητες να κάνει αυτό που του είπατε είναι περισσότερες. Το παράδειγμα που έδωσα παραπάνω μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως σε παιδιά που πηγαίνουν σχολείο, οπότε εσείς θα πρέπει να κρίνετε ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας.

4. Χρησιμοποιήστε συγκεκριμένες εκφράσεις για το τι θέλετε να κάνει. Μικρές εκφράσεις αρχικά χωρίς να εξηγείτε με χίλια λόγια τι πρέπει να κάνει. Πάντα χρησιμοποιώντας τη λέξη “σε παρακαλώ”, ζητήστε του να κάνει αυτό που πρέπει, “Σε παρακαλώ βάλε το μπουφάν σου”. Μην το υπερφορτώσετε από την πρώτη στιγμή με πληροφορίες, όπως “Σε παρακαλώ βάλε το μπουφάν σου γιατί έχουμε καθυστερήσει και θα μας περιμένουν στο πάρτυ”. (αυτό αφήστε για αργότερα, χεχε)

5. Μπείτε στη θέση του. Αν και γνωρίζω ότι για την αγαπημένη μου λέξη, “ενσυναίσθηση”, πρέπει να αφιερώσω μια ολόκληρη ανάρτηση, πολύ γρήγορα θα σας πω ότι μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε ως όπλο για να σας ακούσει το παιδί σας. Αντί να του πείτε, λοιπόν, “Φτιάξε την τσάντα σου γρήγορα για να πας για ύπνο”, μπορείτε να του πείτε, “Καταλαβαίνω ότι είσαι πολύ κουρασμένη για να φτιάξεις την τσάντα σου τώρα αλλά κάνε μια υπέρβαση και σε λίγο θα είσαι στο κρεβάτι σου”(σαφώς για μεγαλύτερα παιδιά).

6. Δείξτε του τι πρέπει να κάνει. Πιστεύετε ότι όταν το παιδί σας δεν σας ακούει, σχετίζεται με την αδιαφορία; Κι όμως όχι. Αν για παράδειγμα, βάλετε ένα παιδί μέσα σε ένα βομβαρδισμένο δωμάτιο από παιχνίδια και του πείτε, σε 10 λεπτά θέλω να έχεις συμμαζέψει, είναι μαθηματικά αδύνατον να το κάνει. Κι εσάς αν σας βάλω σε ένα τέτοιο σπίτι δεν θα ξέρετε από που θα ξεκινήσετε.

Οπότε όταν του ζητάτε κάτι και έχετε την απαίτηση να το κάνει, σιγουρευτείτε πρώτα ότι ξέρει τι πρέπει να κάνει και φυσικά ότι είναι ανάλογο με την ηλικία του. Προσωπικά έχω λογομαχήσει με τον άντρα μου για αυτό ακριβώς. Το “συμμάζεψε το δωμάτιό σου” , που της έλεγε ο μπαμπάς της, δεν βοηθούσε τη Μελίτα να συνεργαστεί. Αντίθετα μπορεί να έμπαινε μέσα και τελικά να κατέληγε πάλι να παίζει. Όταν όμως πήγαινα μέσα μαζί της και της έλεγα τι πρέπει να κάνει και πως να το κάνει, τότε τα πράγματα ήταν σαφώς πολύ καλύτερα.

Δεν είναι δυνατόν όλες τις μάχες να τις κερδίζει η μαμά ή ο μπαμπάς. Αυτό δεν θα ήταν οικογένεια αλλά δικτατορία και μια συνεχής διαμάχη ανάμεσα σε εσάς και τα παιδιά. Μερικές μάχες πρέπει να χάνονται για να αποκτήσουν τα παιδιά και λόγο μέσα στην οικογένεια και αυτοπεποίθηση. Αρκεί να ξέρετε ποιες πρέπει να χαθούν. Εδώ σας θέλω!

7. Εξηγήστε του γιατί πρέπει να κάνει κάτι δίνοντάς του κίνητρα. Εντάξει το έχω κάνει κι εγώ το ομολογώ. Ποιο; Να πω “γιατί το λέω εγώ!” Ναι, ναι έχω φτάσει πολλές φορές σε αυτό το σημείο αλλά σημαντικό είναι να κατανοείς τα λάθη σου ως γονιός και να προσπαθείς να τα διορθώσεις. Οπότε ναι, έχω καταφέρει να το μειώσω αισθητά και φυσικά αυτό γιατί το παιδί μεγαλώνοντας και φυσικά ανταποκρινόμενο σωστά στο διάλογο δεν με έφερνε και στο σημείο να το κάνω.

Ωστόσο, αν το παιδί είναι μικρότερο (σε προνηπιακή ηλικία) μπορείτε να του το ρίξετε στο φιλότιμο (αυτό το κάνω μέχρι και σήμερα) και να του εξηγήσετε ειλικρινά γιατί πρέπει να το κάνει. Μπορείτε να του πείτε: “Η Μαμά σήμερα είναι αρκετά κουρασμένη. Βοηθήσέ με σε παρακαλώ να στρώσω το τραπέζι”. Ή “σήμερα θα προτιμούσα να φορέσεις και την ζακέτα σου καθώς το Σαββατοκύριακο πλησιάζει και δεν θα είναι ωραίο να είσαι άρρωστος”. Κοινώς δώστε τους ένα κίνητρο για να σας ακούσουν.

8. Να μιλάτε ήρεμα… και όταν λέω ήρεμα δεν ενωθώ με απάθεια (γιατί το βλέπω συχνά και αυτό). Εννοώ να μιλάτε με αποφασιστικότητα αλλά χωρίς να χάνετε την ψυχραιμία σας από το πρώτο λεπτό. Εντάξει, εντάξει, το ξέρω ότι είναι δύσκολο αλλά βάλτε έναν στόχο τουλάχιστον για το 80% των περιπτώσεων.

Ξέρετε όταν ξεκινήσαμε με τη Μελίτα τα διαβάσματα και έπρεπε να ακουλουθεί κάποιες συγκεκριμένες συμβουλές μου αλλά αυτή έκανε άλλα ντ’ άλλων, εγώ ήμουν έξαλλη. Και τότε θυμήθηκα ότι εκτός των άλλων είμαι δασκάλα και ότι στους μαθητές μου, θα φωνάξω 1 φορά στις 10 (γιατί ναι, κάποιες φορές υψώνω τη φωνή μου και σε αυτούς). Οπότε γιατί στο παιδί μου να φωνάζω 9 στις 10; Κάπως έτσι ηρέμησα και όντως η ζωή μας έγινε πιο εύκολη. Και λίγο η ηρεμία μας, λίγο το ότι το παιδί έμαθε πώς πρέπει να κάνει κάποια πράγματα, η ζωή μας πήρε καλύτερη στροφή.

Διαβάστε επίσης:

• Είμαι μια καλή μαμά, εσύ;
• Ποιοτικός χρόνος με τα παιδιά μας
• Τρία παιχνίδια που μπορείτε να παίξετε κατά τη διάρκεια του φαγητού
• Μεγαλώνοντας ένα δυναμικό κορίτσι
• Εσάς πόσο ντροπαλό είναι το παιδί σας;
• Το μοναχοπαίδι μου, το μονάκριβό μου

9. Μειώστε τις απαιτήσεις/διαταγές. Πολλές φορές νιώθω ακόμα και σήμερα ότι έχω πολλές απαιτήσεις από την κόρη μου που είναι ακόμα ένα μικρό παιδί. Σαφώς βέβαια και με δικαιολογώ για όλα αυτά μιας και μέχρι τώρα δεν μου βγήκαν σε κακό αλλά πείτε μου, πόσες φορές νιώθετε ότι απλά όλη μέρα τους δίνετε “διαταγές”; Κάνε αυτό, κάνε εκείνο, κλείσε το τάμπλετ, μάζεψε τα ρούχα σου, φάε το φαγητό σου, πήγαινε για ύπνο κ.ο.κ.

Μήπως ήρθε η ώρα να συνειδητοποιήσετε κι εσείς ότι το παιδί δεν είναι ρομπότ; Γιατί εκτός από εσάς, μετά θα έρθει και ο άλλος γονιός που και αυτός με τη σειρά του θα πει τα δικά του. Μετά θα έρθει και η δασκάλα η μία, και η άλλη και μετά η τρίτη. Πόσα πράγματα να ακολουθήσει και να κάνει ένα παιδί σε μία μέρα; Οπότε αρκεστείτε στα βασικά και μην είστε συνέχεια με το όνομα του παιδιού σας στο στόμα.

Tip: Η αλήθεια είναι ότι έχοντας κρατήσει τα κατάλοιπα του παρελθόντος έχω χρησιμοποιήσει πολλές φορές τη λέξη τιμωρία. Ώσπου η φίλη μου η Ελένη μου μίλησε για τη λέξη Συνέπεια και πραγματικά την θεώρησα πολύ πιο δόκιμο όρο αλλά και κατάλαβα τη διαφορά ανάμεσα στις δύο λέξεις/πράξεις. Και αυτό γιατί με αυτό τον τρόπο κατάφερα να εξηγήσω στην κόρη μου ότι κάθε πράξη, είτε καλή είτε κακή, έχει συνέπειες. Αυτή είναι η αλυσίδα της ζωής. Αν για παράδειγμα σηκωνόταν και ετοιμαζόταν γρήγορα το πρωί, το αποτέλεσμα/συνέπεια θα ήταν να φύγουμε από το σπίτι χαρούμενοι και αγκαλιασμένοι και με χρόνο χωρίς να κλείσει η πόρτα στο σχολείο.

10. Θέστε τα όριά σας και τους σταθερούς κανόνες της οικογένειάς σας. Βρε παιδιά, όταν τους ζητάτε να κάνουν κάτι με πάθος και με την σιγουριά ότι πρέπει να το κάνουν, γιατί μετά από λίγο ενδίδετε; Και ναι, είπαμε ότι κάποιες μάχες πρέπει να χάνονται αλλά υπάρχουν γονείς που το κάνουν κατ’επανάληψη με την δικαιολογία ή ότι τους “έπρηξαν τα παιδιά τους” ή ότι δεν σταματάνε να κλαίνε.

Λυπάμαι που σας το λέω, αλλά το πρόβλημα εδώ είστε εσείς, όχι αυτά! Κι εγώ αν δεν ήθελα να ακούσω κάτι ή να κάνω κάτι, θα έκανα τα πάντα για να μην το κάνω (ακόμα νιώθω φορές ότι θέλω να χτυπηθώ κάτω σαν το χταπόδι για να αποφύγω ορισμένες δουλειές του σπιτιού αλλά κανείς δεν θα τις κάνει για μένα!).

Οπότε κάθε φορά που δεν σας ακούνε και μάλιστα παίζουν ολόκληρο θέατρο για να μην κάνουν αυτό που τους λέτε, απλά ενημερώστε τους με ήρεμο τρόπο ότι αυτές οι συμπεριφορές είναι ανεπίτρεπτες και ότι θα πρέπει να ακολουθήσουν τους κανόνες τους σπιτιού, “όχι φωνές, όχι πέταγμα αντικειμένων, όχι χτυπήματα”. Θέλει πολύ υπομονή και σταθερότητα στις αποφάσεις που θεωρείτε ότι είναι σωστές για την οικογένειά σας.

Γενικές Συμβουλές

Και δεν θέλω ποτέ μα ποτέ να ξεχάσετε ότι εσείς είστε ο καθρέφτης του παιδιού σας και όταν λέω εσείς εννοώ και τους δυο γονείς ή κηδεμόνες του παιδιού. Γίνετε εσείς το παράδειγμα που χρειάζεται για να κάνετε το παιδί σας να σας ακούσει. Εάν το παιδί σας ζητάει πράγματα που εσείς δεν κάνετε ή πάντα παραμελείτε, εάν εσείς είστε αυτοί που φωνάζετε, εσείς αυτοί που αδιαφορείτε, μήπως ήρθε η ώρα να δείτε τον εαυτό σας στον καθρέφτη; Εάν για παράδειγμα όταν είστε στο κινητό, αδιαφορείτε για αυτά που σας λέει, πιστεύετε ειλικρινά ότι την επόμενη φορά που θα του πείτε κάτι εσείς ενώ είναι στο tablet, αυτό θα σας ακούσει; Χμμμμ, δεν το νομίζω!

Δεν υπάρχει τέλειος γονιός, υπάρχει μόνο γονιός που θέλει να βελτιώνεται και να γίνεται διαρκώς το καλύτερο παράδειγμα για το παιδί του.

Θα χαρώ να ακούσει την άποψή σας και να μου πείτε και τη δική σας εμπειρία. Δεν είμαι ψυχολόγος φυσικά και αυτό να το θυμάστε. Είμαι μια μαμά που κατάφερα με μικρές κινήσεις να βοηθήσω την κόρη μου να μάθει να ακούει αυτό που της ζητάω και αυτό που τη συμβουλεύω χωρίς να έχουμε διαρκώς εκρήξεις μέσα στο σπίτι. Για οποιοδήποτε σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζετε με το παιδί σας και την αδυναμία του να σας ακούει διαρκώς καλό θα είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, και αυτό το εννοώ. Ενδέχεται να κρύβονται άλλοι παράγοντες για αυτό, που ένα “ανειδίκευτο” μάτι δεν μπορεί να τους ανιχνεύσει.

Κάλη

Pin it for later