Ένα ταξίδι δεν συνεπάγεται απαραίτητα με την περιήγηση σε μουσεία και αξιοθέατα. Αυτό το ρυθμίζουμε εμείς ανάλογα με το είδος του ταξιδιού μας. Αν, λοιπόν, σκοπός του ταξιδιού σας όταν επισκεφθείτε το Μέτσοβο είναι ο τουρισμός τότε θα σας πρότεινα να επισκεφτείτε το Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου ή Αρχοντικό Τοσίτσα, όπως λέγεται, το οποίο είναι ένα στολίδι για το Μέτσοβο αλλά και ένα σπίτι που κρύβει μεγάλο μέρος της ιστορίας του τόπου. Εμείς το επισκεφθήκαμε παρέα με την ταξιδιωτική ομάδα στην οποία ανήκουμε, τους Travel Bloggers Greece, κατά τη διάρκεια του fam trip που οργάνωσε το epirus.travel με σκοπό τη γνωριμία μας με την Ήπειρο.
Το Epirus Τravel αποτελεί έναν ιστοχώρο αφιερωμένο στην Ήπειρο όπου μπορείτε να πάρετε όλες τις πληροφορίες για τα χωριά και τα αξιοθέατα, να βρείτε καταλύματα και φυσικά να κλείσετε εκδρομές και δραστηριότητες. Ένας ολοκληρωμένος οδηγός για την Ήπειρο σε ένα κλικ! (το site τους θα ανέβει σύντομα. Προς το παρόν βρείτε την ομάδα τους στο fb και στο instagram)
Το κτίριο αυτό είναι έργο του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα στο Μέτσοβο. Δεν θα το βρείτε στην κεντρική πλατεία του χωριού αλλά θα το αναζητήσετε περπατώντας στα στενά λίγο πιο πάνω από τον ναό της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στο κέντρο του Μετσόβου.
Αρχοντικό Τοσίτσα
Στην πρώτη του μορφή το Αρχοντικό χρονολογείται στον 17ο αιώνα, και μέχρι τη δεκαετία του ’50 δέχτηκε αρκετές ανακατασκευές. Τελικά όμως ανακατασκευάστηκε χάρη στη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα και τις πρωτοβουλίες του Ευάγγελου Αβέρωφ, ο οποίος ανέλαβε τη διαχείρισή του και ήταν και ο τελευταίος του ένοικος στον τελευταίο όροφο του σπιτιού ενώ ήδη λειτουργούσε ως μουσείο. Το 1991, μετά τον θάνατό του, άνοιξε στον τρίτο όροφο το διαμέρισμα του Ευάγγελου Αβέρωφ, με προσωπικά είδη και φωτογραφίες από τη ζωή του.
Μια ιστορία που αξίζει να διαβάσετε:
Η ιστορία έχει ως εξής: Ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ο γνωστός πολιτικός, είχε καταγωγή από το Μέτσοβο. Ωστόσο το επισκέφτηκε για πρώτη φορά το 1930 και έβαλε στόχο της ζωής του να βοηθήσει τους ντόπιους να βγουν από τη φτώχεια. Άρχισε να αναζητά ντόπιους ανθρώπους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον τόπο και προσπάθησε να έρθει σε επικοινωνία με αρκετούς από αυτούς που διέμεναν στο εξωτερικό. Δυστυχώς αρκετές προσπάθειές του ήταν άκαρπες αρχικά ώσπου επικοινώνησε τελικά με τον Μιχαήλ Τοσίτσα. Ο Αβέρωφ αλληλογραφούσε αρκετό καιρό με τον Τοσίτσα στην προσπάθειά του να βρει ευεργέτες για τον τόπο του. Ο Τοσίτσας όμως ήταν αρκετά καχύποπτος και η προσπάθεια αυτή κράτησε δέκα χρόνια δημιουργώντας ομως έτσι και μια πραγματική φιλία μεταξύ των δύο αντρών. Τελικά, μετά την Κατοχή ο Τοσίτσας δέχτηκε να βοηθήσει αλλά με έναν πολύ ιδιαίτερο όρο. Να υιοθετήσει το Αβέρωφ αφού ο ίδιος δεν είχε δικά του παιδιά και να του χαρίσει την περιουσία του. Όμως κάτι τέτοιο δεν ήταν δυνατόν για έναν πολιτικό, ο οποίος θα μπορούσε να κατηγορηθεί για εκμετάλλευση περιουσίας, οπότε βρέθηκε μια άλλη λύση. Ο Αβέρωφ θα κρατούσε και το δικό του όνομα αλλά θα έπαιρνε και το όνομα του Τοσίτσα και τα χρήματα θα γίνονταν δωρεά σε ένα ίδρυμα που θα δημιουργούνταν και θα είχε στόχο να βοηθήσει τον τόπο τους. Το 1947 ιδρύθηκε στην Αθήνα το «Ίδρυμα Βαρόνου Μιχαήλ Τοσίτσα» το οποίο διεύθυνε για περίπου 40 χρόνια ο Αβέρωφ, με στόχο την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του Μετσόβου. Ο Τοσίτσας παρείχε περίπου 1.700.000 δολάρια! Σε αυτό οφείλεται και η ανάπτυξη του τόπου και ένα από τα έργα ήταν η ανοικοδόμηση του αρχοντικού της οικογένειας Τοσίτσα που αργότερα μετατράπηκε σε λαογραφικό μουσείο.
Όπως κάθε λαογραφικό μουσείο, το Αρχοντικό Τοσίτσα δείχνει στον επισκέπτη τη ζωή των κατοίκων της περιοχής και πιο συγκεκριμένα σε ένα αρχοντικό σπίτι περασμένων αιώνων στο Μέτσοβο. Κάθε δωμάτιο είναι στημένο έτσι ώστε να καταλάβουμε τον τρόπο ζωής των ενοίκων του. Η περιήγηση στο μουσείο δεν θα ήταν η ίδια χωρίς τη βοήθεια της ξεναγού του μουσείου η οποία μας οδήγησε σε κάθε δωμάτιο δίνοντάς μας σημαντικές πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας του σπιτιού και την καθημερινή ζωή των ενοίκων του κάνοντας στα μάτια μας τις εικόνες να ζωντανέψουν και να φανταστούμε πώς ζούσαν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής τον χειμώνα με το βαρύ κρύο αλλά και το καλοκαίρι, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν, ακόμα και οι πλούσιοι της εποχής, μην έχοντας πολλά από αυτά σήμερα που έχουμε εμείς σήμερα ως δεδομένα. Παρόλ΄ αυτά στο σπίτι ξεχωρίζει ο πλούτος και η ταξική διαφορά που είχαν οι οικογένειες που έμεναν εκεί.
Στο Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου
Ελάτε μαζί μου σε κάποια από τα δωμάτια και σαλόνια του αρχοντικού της εποχής της μεγάλης οικονομικής ακμής του Μετσόβου, για να πάρετε μία γεύση από τους χώρους του σημερινού Λαογραφικού Μουσείου και όταν βρεθείτε στο Μέτσοβο αφιερώστε λίγο χρόνο για να το επισκεφτείτε. Είναι τόσο όμορφα στημένο που μοιάζει σαν να μπαίνεις σε ένα σπίτι που απλά οι ένοικοί του το εγκαταλείψανε!
Αποθήκη τροφίμων
Αποθήκη τροφίμων ήταν ο χώρος όπου διατηρούνταν τα τρόφιμα του σπιτιού. Απαγορεύονταν να μπουν οι υπηρέτες μόνοι τους από τον φόβο μήπως κλέψουν κάτι γι αυτό έμπαιναν πάντα μαζί με κάποιον από τους ιδιοκτήτες.
Υπνοδωμάτια
Στο αρχοντικό υπήρχαν δύο υπνοδωμάτια. Ένα για τους χειμερινούς μήνες χωρίς παράθυρα για να διατηρούν τη ζέστη και ένα για τους θερινούς. Ακόμα και το θερινό, όπως βλέπετε στην παρακάτω φωτογραφία, είχε τζάκι αφού οι καιρικές συνθήκες ακόμη και τους πιο ζεστούς μήνες ήταν δύσκολες. Εννοείται πως όλη η οικογένεια κοιμόταν παρέα. Στο μεγάλο κρεβάτι οι γονείς με τα παιδιά και στο μικρότερο οι παππούδες.
Κουζίνα
Ο χώρος της κουζίνας δεν ήταν πάρα πολύ μεγάλος αλλά ήταν λειτουργικός με πολλά σκεύη και εργαλεία που διευκόλυναν το μαγείρεμα. Η κουζίνα με ανοιχτή φωτιά και σκεύη για να βράσουν νερό, ή να τηγανίσουν τους κεφτέδες. Από την άλλη πλευρά υπάρχει ένας μεγάλος πάγκος, που στο κάτω μέρος του είναι αποθήκη αλευριού, για να ανοίγουν το φύλλο ή να ζυμώνουν το ψωμί μέσα στην σκάφη και φυσικά φούρνος!
Στο Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου μπορείτε να θαυμάσετε την πλούσια συλλογή από θρησκευτικές εικόνες ανυπολόγιστης αξίας, υφαντά, αργαλειούς, τοπικές ενδυμασίες, όπλα, αγροτικά εργαλεία, συλλογές όπλων και σπαθιών από τον αγώνα του 1821, χάλκινα και ξύλινα σκεύη μαγειρικής, κοσμήματα, ενδυμασίες, διακοσμητικά πιάτα και ασημικά, χρυσοκέντητες σέλες, σεντούκια, αργαλειούς και περίτεχνα υφαντά και πολλά άλλα αντικείμενα της καθημερινής ζωής.
Διαβάστε επίσης στο Ανθομέλι από το ταξίδι μας στην Ήπειρο:
- Διαμονή στο Kamares Boutique Hotel & Spa στα Ιωάννινα
- Ταξίδι στα Τζουμέρκα για οικογένειες με παιδιά
- Η Καστροπολιτεία των Ιωαννίνων, ο Αλή Πασάς και η κυρά Φροσύνη
Η σάλα χορού
Στη σάλα του χορού υπήρχαν γύρω γύρω καναπέδες για να κάθονται οι προσκεκλημένοι, δημιουργώντας έτσι έναν μεγάλος χωρος για χορό, ενώ στο κέντρο το μεγάλο μαγκάλι ζέσταινε τον χώρο. Στα αριστερά βρίσκεται και το γραφείο όπου επιτρέπονταν η είσοδος μόνο στους άντρες για να συζητήσουν, να καπνίσουν.
Άλλα έργα του ιδρύματος ήταν η «Εστία Ηπειρωτών Σπουδαστών» στην Αθήνα για τη στέγαση φοιτητών από τους νομούς Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας, το πριονιστήριο, το ξυλουργικό εργοστάσιο και το νοσοκομείο στο Μέτσοβο. Χτίστηκαν 107 σχολεία σε πολλά χωριά των Ιωαννίνων, ιδρύθηκε η γαλακτομική και τυροκομική σχολή, έγιναν αντιδιαβρωτικά έργα για να αποφευχθούν οι κατωλισθήσεις, αναδασώσεις και φτιάχτηκε το πρώτο χιονοδρομικό κέντρο. Νέοι στάλθηκαν στην Ιταλία για να σπουδάσουν σε ανώτερες σχολές τυροκομίας. Το τυρί Μετσοβόνε που απογείωσε την τυροκομία στο Μέτσοβο είναι έργο του ιδρύματος. Δημιουργήθηκαν αμπελώνες με κλήματα της ποικιλία Cabernet Saunignon και ξεκίνησαν οι εμφιαλώσεις κρασιού στο κατώγι του σπιτιού του του Αβέρωφ στο Μέτσοβο δημιουργώντας έτσι το οινοποιείο Κατώγι Αβέρωφ. Το 1988 ο Αβέρωφ ίδρυσε στο Μέτσοβο την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ που είναι μουσείο νεοελληνικής τέχνης, ένα από τα σημαντικότερα της Ελλάδας! Σε αυτό δώρισε την προσωπική του συλλογή με έργα Ελλήνων ζωγράφων 19ου και αρχών 20ου αιώνα, μεταξύ των οποίων είναι οι: Γύζη, Λύτρα, Βολανάκη, Ιακωβίδη, Παρθένη, Μαλέα, Γαλάνη, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Μόραλη και Τέτση….
Διαβάστε επίσης στο Ανθομέλι:
Το διαμέρισμα του Γεώργιου Αφέρωφ στο Αρχοντικό Τοσίτσα
Σε αντίθεση με τον δεύτερο ο όροφο, ο τρίτος όροφος του αρχοντικού διέθετε σόμπες αυστριακές για τη θέρμανσή του. Υπάρχουν επίσης πάρα πολλές αγιογραφίες αφού ο Γεώργιος Αβέρωφ είχε μια πολύ μεγάλη συλλογή εικόνων.
Ωράριο λειτουργίας:
- Καθημερινά 10.00 – 16.00 εκτός από Πέμπτη
- Η επίσκεψη γίνεται με ξενάγηση κάθε μισή ώρα.
- Είσοδος: 3 ευρώ / 2 ευρώ (μαθητές, φοιτητές)
- Πληροφορίες: Τηλ.: 26560 41084
- Επισκευτείτε την σελίδα του μουσείου.
Η επίσκεψή μας στο Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου, αλλά και γενικότερα στα σημεία ενδιαφέροντος που επισκεφθήκαμε στο Μέτσοβο και για τα οποία θα σας γράφω σε ξεχωριστή ανάρτηση, ήταν πολύτιμη για μένα γιατί δημιούργησε στα μάτια μου μια άλλη εικόνα για το Μέτσοβο εκτός από αυτή της τουριστικής που είχα ως τότε, γεμάτη με ιστορία και αγάπη από τους ντόπιους για τον τόπο τους.
Ακολουθήστε το Ανθομέλι στο Facebook, στο Instagram και γίνετε μέλη της ταξιδιωτικής μας ομάδας Ταξίδια με το Ανθομέλι στο Facebook.
