Αλσατία, ο δρόμος του κρασιού (Route de vine d’ Alsace)

Κάθε φορά που διαβάζω ένα ταξιδιωτικό κείμενο θέλω να υπάρχει και ένας χάρτης σε αυτό ώστε να εντοπίζω άμεσα τον τόπο στον οποίον αναφέρεται το κείμενο. Ίσως αυτό συμβαίνει και σ’ εσάς γι αυτό και ξεκινώντας την ταξιδιωτική μου ανάρτηση αυτή την φορά θα σας μεταφέρω στον τόπο, αφού τον εντοπίσουμε πρώτα στον χάρτη. Ας ανοίξουμε τον χάρτη της Ευρώπης και ας πάμε στη Γαλλία. Εκεί θα εντοπίσουμε την Αλσατία, το μικρότερο διαμέρισμα της Γαλλίας, στην καρδιά της Ευρώπης, που στα σύνορά της ακουμπούν η Ελβετία, το Λουξεμβούργο και η Γερμανία. Εντάξει; Τη βρήκαμε; Ωραία! Εκεί βρεθήκαμε ένα καλοκαίρι για να διασχίσουμε τον δρόμο των αλσατικών κρασιών, τoν Route des vines d’ Alsace, όπως ονομάζεται στα γαλλικά. 

Ο δρόμος ξετυλίγεται για 170 χιλιόμετρα σε μια θαυμάσια διαδρομή από το Στρασβούργο (Strasburg), έως την πόλη Mulhouse (συγκεκριμένα από την πόλη Marlenheim έως την πόλη Thann). Για το μαγευτικό Strasburg με τα κανάλια του και το Mulhouse, την πόλη της Γαλλίας που έχει το μουσείο αυτοκινήτων το Cite de l’ Automobile με τη μεγαλύτερη συλλογή αυτοκινήτων της BUGATTI που το επισκεφθήκαμε έχω γράψει εδώ.

Αλσατία

Πόσο αλήθεια μαγευτική είναι αυτή η περιοχή! Ακόμα και τώρα που φέρνω στο νου μου, το τι ζήσαμε και το τι είδαμε, τη νοσταλγώ αφόρητα.

Ελάτε μαζί μου να ταξιδέψετε και εσείς, να μαγευτείτε και να μεθύσετε με τα κρασιά, όπως και εμείς και να μάθετε περιληπτικά για την περιοχή και όσα εμείς ζήσαμε σε αυτό το μαγευτικό ταξίδι. Και λέω περιληπτικά γιατί εάν έπρεπε να συμπεριλάβω κάθε χωριό και πόλη που επισκεφθήκαμε, ίσως θα ήταν βαρετό ή θα είχε πολλές συνέχειες η ανάρτηση με αποτέλεσμα να γίνει κουραστικό το ταξίδι αυτό για εσάς που το διαβάζετε. Επέλεξα για τη διαδρομή  μας αυτή, με δυσκολία ομολογώ, τις πιο όμορφες πόλεις και χωριά και σε αυτές θα αναφερθώ, γιατί όταν μιλάμε για Αλσατία η σκέψη όλων μας πηγαίνει στους αμπελώνες, στα μεσαιωνικά χωριά με τα λαβυρινθώδη δρομάκια, στα σπίτια με τις ξυλωσιές, στις προσόψεις τους  και τα αμέτρητα λουλούδια στα περβάζια, στους πελαργούς και στα κρασιά της.

Ιστορικά στοιχεία για την Αλσατία

Κατά τον Μεσαίωνα η Αλσατία ανήκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ώσπου στα τέλη του 18ου αι. πέρασε στο βασίλειο της Γαλλίας. Ήταν μια ταραγμένη περιοχή γεμάτη πολέμους γιατί την περιοχή τη διεκδίκησαν Γαλλία και Γερμανία από το 1870 έως το 1945 με αποτέλεσμα μια να βρίσκεται σε γερμανική κατοχή και μια σε γαλλική. Ώσπου ο στρατηγός Ντε Γκωλ, την προσάρτησε οριστικά στη Γαλλία. Οι Αλσατοί αναγκάστηκαν 4 φορές να αλλάξουν εθνικότητα και γλώσσα. Αυτό όμως δεν τους καταπόνησε. Αντιθέτως αυτή η γαλλογερμανική διγλωσσία, το μείγμα των παραδοσιακών φαγητών, οι διαφορετικοί αρχιτεκτονικοί ρυθμοί, τα διαφορετικά ήθη και έθιμα, οι θρύλοι και οι βασιλιάδες της, τα κάστρα και τα μνημεία της, καθώς και η δημιουργικότητά τους, έγιναν ο άσσος στο μανίκι τους και έδωσαν ζωή στην περιοχή τους.

Η Αλσατία είναι ένα μικρό διαμέρισμα της Γαλλίας, αλλά το τουριστικό της ενδιαφέρον είναι μεγάλο και μπορεί να προσφέρει πολλά περισσότερα απ’ όσα φαντάζεται κανείς. Γι αυτό και οι τουρίστες από όλες τις γωνιές του κόσμου είναι πάρα πολλοί. Περιοχές μεγαλύτερες από αυτήν ίσως ζηλεύουν αυτό το ζωντανό σταυροδρόμι πολιτισμο, που είναι και από τις πιο όμορφες πεδινές περιοχές στην Ευρώπη. Θα μαγευτείτε από τα καταπράσινα λιβάδια της, τα πλούσια δάση της, τους κυματιστούς  λόφους της, τους απέραντους αμπελώνες της όπου παράγονται τα φημισμένα κρασιά της Αλσατίας και που ανάμεσά τους είναι σπαρμένα τα χωριά και οι πόλεις της.

Η Αλσατία, εκτός από τουριστικός προορισμός είναι και ένας προορισμός οινογνωσίας. Σε όλες τις πόλεις και τα χωριά που επισκεφθήκαμε διασχίζοντας τον δρόμο του κρασιού, ανταμώσαμε μικρούς και μεγάλους οινοπαραγωγούς που πουλούσαν κρασιά στα κελάρια τους τα οποία παράγουν από δικά τους σταφύλια στους αμπελώνες τους. Έξω από τις κάβες τους γράφουν degustations, που στα γαλλικά σημαίνει γευσιγνωσία και φυσικά δοκιμάσαμε κρασιά από όλες τις ποικιλίες τους, γευτήκαμε και ευφρανθήκαμε από τις γεύσεις τους και βέβαια αγοράσαμε κάποια από αυτά.

Τα κρασιά της Αλσατίας

Η Αλσατία ήταν οινοπαραγωγική περιοχή από τον 1^ο αι. όταν οι Ρωμαίοι φύτεψαν τα πρώτα τους αμπέλια. Τα κρασιά της δεν ήταν ευρέως γνωστά πριν από τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο. Σήμερα όμως τα κρασιά της περιοχής αυτής θεωρούνται άριστης ποιότητας και η φήμη τους είναι παγκόσμια. Τα σταφύλια καλλιεργούνται από τους αμπελουργούς εδώ και δεκάδες γενεές και παράγουν κρασιά χωρίς πρόσθετες ουσίες με δυνατή γεύση και ξηρό άρωμα.

Έξι είναι οι ποικιλίες κρασιών στην Αλσατία. Το Gewurztraminer, το Muscat d’ Alsace, το Riesling που είναι κρασιά υψηλής ποιότητας και πολύ ακριβά αλλά και το Pinot Blanc, το Sylnaner και το Pinot Gris, εξίσου πολύ καλά κρασιά με λίγο χαμηλότερη τιμή.

Τα κρασιά της Αλσατίας εμφιαλώνονται σε χαρακτηριστικά πράσινα μακρόστενα μπουκάλια και προσφέρονται στα αλσατικά ποτήρια κρασιού με το πράσινο πόδι. 

Wine tasting στην Αλσατία

Ταξίδι στον δρόμο του κρασιού στην Αλσατία (Route de vine d’ Alsace)

Ας αρχίσουμε την  ταξιδιωτική μας διαδρομή πάνω στον δρόμο του κρασιού στην Αλσατία από την όμορφη πόλη Obernai (Ομπερναί), μόλις 25 χλμ. από το Στρασβούργο. 

Ξενάγηση στο Obernai της Αλσατίας

Η κεντρική πλατεία του Obernai βρίσκεται στο κέντρο της μεσαιωνικής πόλης και πλαισιώνεται με πολύ όμορφα σπίτια με ξύλα. Το σιντριβάνι με το άγαλμα του προστάτη της Αλσατίας στο κέντρο της πλατείας είναι ένα από τα στολίδια της. Το κατασκεύασαν το 1904 για να τους υπενθυμίζει πως τότε τελείωσαν τα έργα ύδρευσης ώστε να έχει πόσιμο νερό η πόλη τους.

Ο Πύργος (Kapellturm), που βρίσκεται και αυτός στην κεντρική πλατεία του Obernai, χτίστηκε γύρω στο 1285. Ήταν το καμπαναριό στο Παρεκκλήσι της Παναγίας. Όταν το εκκλησάκι καταστράφηκε το 1873, ο πύργος διατηρήθηκε και έγινε το εμβληματικό μνημείο του Obernai. Με τον γοτθικό κορμό ύψους 60 μέτρων, ο πύργος είναι ένας από τον ψηλότερο καμπαναριό της Αλσατίας. Από το 1596 πλαισιώνεται και με τέσσερις πύργους παρακολούθησης. Δίπλα του βρίσκεται και το αναγεννησιακό κτίριο του Δημαρχείου της πόλης

Στην πλατεία αυτή κάθε Πέμπτη πρωί γίνεται υπαίθρια αγορά, μια συνήθεια που έρχεται από το 1301.

Μπήκαμε μέσα στην παλιά πόλη, από μια πύλη των τειχών που περιβάλλουν το ιστορικό της κέντρο και χαθήκαμε μέσα στα λιθόστρωτα σοκάκια της με τα αναρίθμητα κτίρια με τις εξωτερικές ξυλωσιές και τα παράθυρα με τα χρωματιστά λουλούδια. Βρεθήκαμε στην καρδιά της πόλης και εντυπωσιαστήκαμε με τα χρωματιστά σπίτια αλλά και από τις όμορφες σκεπές τους.

Το ιστορικό της κέντρο είναι από τα ομορφότερα της περιοχής  αφού πολλά χρόνια πριν ήταν αυτοκρατορική πόλη. Όπου και να κοιτάζαμε μόνο ομορφιά βλέπαμε. Οι τουρίστες πηγαινοέρχονταν για φωτογραφίες, όπως και εμείς άλλωστε, ενώ άλλοι γευμάτιζαν στα μαγαζιά της πλατείας ή ψώνιζαν σουβενίρ από τα πολλά τουριστικά καταστήματα της αγοράς.

Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση πως στην πόλη δεν υπάρχουν αποκλειστικά μόνο καφετέριες ή μόνο ταβέρνες. Αυτού του είδους τα μαγαζιά σερβίρουν τα πάντα μετατρέποντας το μενού τους από καφέ σε γεύμα ή από καφέ σε δείπνο. Και όλα κλείνουν σχεδόν στις 10 το βράδυ. Απολαύσαμε κι εμείς το υπέροχο εσπρεσάκι μας και το συνοδεύσαμε με ένα νοστιμότατο κέικ Kugelhopf. Είναι το παραδοσιακό τους κέικ βανίλιας με αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Το κέικ αυτό πωλείται και στους φούρνους και στα ζαχαροπλαστεία και μπορείτε να το αγοράσετε ολόκληρο ή και σε φέτα. 

Ιδιαίτερο αξιοθέατο του Obernai είναι ο τεράστιος καθολικός ναός του 1872 με τα δύο καμπαναριά του. Οι ντόπιοι υποστηρίζουν ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη εκκλησία της Αλσατίας μετά τον καθεδρικό ναό του Στρασβούργου.

Στον δρόμο που οδηγεί στον ναό υπάρχει και το αναγεννησιακό πηγάδι με τους έξι κάδους που είχε χτιστεί το 1579 και ήταν ένα από τα καλύτερα στην Αλσατία. Δυστυχώς εκείνο το πηγάδι κατέρρευσε εντελώς όταν έπεσε επάνω του ένα φορτηγό το 1970. Ευτυχώς όμως το πηγάδι ανακατασκευάστηκε και μέσα σε δύο χρόνια το μνημείο βρισκόταν και πάλι στη θέση του!

Η περιοχή του Obernai τον 7ο αιώνα ήταν ιδιοκτησία των Δουκών της Aλσατίας και έχει το προνόμιο να είναι η γενέτειρα πόλη της προστάτιδας της Αλσατίας, της Αγίας Οντίλ, κόρης του Δούκα.

Saint–Odile

Τον 7^ο αι. ο δούκας Attich απέκτησε ένα  τυφλό κοριτσάκι την Odile και ενώ αυτός ήθελε να την αφήσει να πεθάνει, η γυναίκα του κατάφερε να τη σώσει κλείνοντάς τη σε μοναστήρι. Μετά την βάπτισή της η Οdile βρήκε ξαφνικά το φως της και αργότερα συμφιλιώθηκε με τον πατέρα της. Του ζήτησε στη θέση του πύργου τους να χτίσουν ένα μοναστήρι στο οποίο αργότερα έγινε ηγουμένη. Μετά το θάνατό της η Οdile ανακηρύχθηκε Αγία, προστάτιδα των τυφλών και προστάτιδα της Αλσατίας. Το μοναστήρι ονομάστηκε Mont Sainte-Odile, προσελκύει πολλούς προσκυνητές και βρίσκεται 15 χλμ. από το Οbernai δίνοντας πανοραμική θέα στον επισκέπτη.

Τις ημέρες εκείνες έτυχε στο εσωτερικό του ναού να υπάρχει και έκθεση ζωγραφικής με υπέροχα έργα, με θέματα θρησκευτικού περιεχομένου. Έχουμε απολαύσει σε πολλές πόλεις στην Ευρώπη τέτοιου είδους εκθέσεις διότι συνηθίζεται στους καθεδρικούς ναούς να εκτίθενται έργα ζωγράφων και γλυπτών.

Το αναγεννησιακό κτίριο της πλατείας με την τριγωνική σκεπή είναι χτισμένο από το 1554 και ήταν το κτίριο της αγοράς του καλαμποκιού. Σήμερα στεγάζει ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της πόλης

Όταν βράδιασε η πόλη μας έδειξε ένα άλλο πρόσωπο. Τυλιγμένη από τα φώτα της νύχτας ήταν μαγική και κάθε κτίριο και γωνιά της έπαιρνε άλλη διάσταση που θαρρείς δεν τα είχαμε ξαναδεί. 

Επιστρέψαμε στο χώρο του πάρκινγκ των αυτοκινούμενων. Ο μεγάλος και άνετος χώρος πάρκινγκ είναι δωρεάν και γι αυτό είναι πολλοί αυτοί που επισκέπτονται την πόλη έχοντας έναν ασφαλές τόπο διανυκτέρευσης. Ο χώρος περιβάλλεται και από τα τείχη της πόλης που κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα το εσωτερικό τείχος που περιβάλλει την παλιά πόλη του Obernai είχε μήκος 1.400 μέτρα και διέθετε περίπου 20 πύργους και 4 πύλες.

Η πρόταση που μπορώ να σας κάνω είναι να κάνετε ένα όμορφο περίπατο κατά μήκος των τειχών

Διαμονή στο Obernai

Parking des Remparts, Rue Poincare Obernai: GPS n48,45972 o7,48667

Mittelbergheim 

Επόμενος σταθμός μας, για εσάς, το Mittelbergheim (Μίτελμπεργκχάιμ). Ένα χωριό στολίδι που η τοποθεσία και η αρχιτεκτονική του κληρονομιά το έχουν κατατάξει στη λίστα με τα εκατό ομορφότερα χωριά της Γαλλίας. Τα σοκάκια του είναι γραφικά, γεμάτα από μεσαιωνικά σπίτια και αν και έχει λίγους κατοίκους έχει πολλά ξενοδοχεία και εστιατόρια. Πολλοί τουρίστες το επισκέπτονται, αλλά παρόλα αυτά στο Mittelbergheim επικρατεί μια ηρεμία.

Το χωριό απλώνεται σε μια ηλιόλουστη πλαγιά ενός λόφου και περιτριγυρίζεται από απέραντους αμπελώνες. Ο χώρος που σταθμεύσαμε ήταν ψηλά στον λόφο και έτσι είχαμε την τύχη να έχουμε στα πόδια μας όλη την περιοχή απολαμβάνοντας τους αμπελώνες, όλα τα γύρω χωριά, ακόμα και το κάστρο του Andlau που δεσπόζει ψηλά του λόφου.

Parking στο χωριό Mittelbergheim της Άλσατίας: Rue Ziegelscheuer, 67140 Mittelbergheim, France

Το Château d’Andlau είναι ένα ερειπωμένο μεσαιωνικό κάστρο που χτίστηκε από γρανίτη από τον Eberhard d’Andlau μεταξύ 1246 και 1264. Το κάστρο χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό μνημείο το 1926.

Μια μαγεία, ένα χάρμα οφθαλμών! Απλώθηκε μπροστά μας μια ζωγραφιά με τέσσερα χρώματα. Το πράσινο (αμπέλια), το κόκκινο (στέγες σπιτιών), το μπλε (ουρανός) και το άσπρο (σύννεφα). Τέσσερα χρώματα, που όμως μέσα τους έκλειναν όλη την ομορφιά της Αλσατίας!

Οι αμπελώνες του Mittelbergheim παράγουν ένα από τα καλύτερα κρασιά της Αλσατίας, το Grand Cru Zotzenberg.

Το χωριό όντως κρατάει τα σκήπτρα της ομορφιάς του. Ήσυχο, καθαρό με ανοιχτές τις μεγάλες αυλόπορτές του να δεχτούν κάθε επισκέπτη. Έχει και ένα μικρό υπαίθριο μουσείο με εκθέματα από την καθημερινή ζωή των κατοίκων σχετικά με την παραγωγή κρασιού. 

Κατά τη διαμονή μας στο Mittelbergheim βρεθήκαμε κατά σύμπτωση, σε ένα τοπικό τους πανηγύρι. Χαθήκαμε ανάμεσα στο πλήθος, που στην ουσία δεν τους ξέραμε, αλλά ήταν σαν να τους γνωρίζαμε από παλιά. Το σκηνικό, σαν ντοκιμαντέρ, ήταν το εξής:

Μπροστά στην εκκλησία τους, επαγγελματίες της περιοχής, όπως ο οινοπαραγωγός, ο καλλιεργητής φρούτων και λαχανικών, ο φούρναρης, ο έμπορος αλλαντικών και τυροκομικών, είχαν στήσει τους πάγκους τους και πουλούσαν την πραμάτεια τους. Σε μια γωνιά της πλατείας ψήνονταν οι πίτσες, στην άλλη γωνία αυτοσχέδιες ψηστιαριές και στο πλάι τα τραπέζια. Ο καθένας μας, αγόραζε ό,τι ήθελε από τους εμπόρους προς δική του τέρψη και διάθεση. Ίσως λουκάνικα που τα έψηνε μόνος του, 1-2 ποτηράκια κρασί -κρατώντας το ποτήρι ως ενθύμιο, μια πίτσα φτιαγμένη εκείνη τη στιγμή, το ψωμί, το κασέρι και απολάμβανε το δικό του μενού, μαζί με τους συντοπίτες.

Το φως του δειλινού έπεφτε αργά επάνω στο σκηνικό και τα τύλιγε όλα και όλους – σε αυτό συνετέλεσαν και τα 2-3 ποτηράκια κρασί σε μια ατμόσφαιρα διασκέδασης, τραγουδιού και τελικά και χορού. Εν τέλει, ο καλύτερος τρόπος  για να βιώσει κανείς την ζωή των ντόπιων, είναι οι τοπικές γιορτές.

Το Mittelbergheim ήταν πολύ κοντά, 2 χλμ. απόσταση κι από ένα άλλο υπέροχο μεσαιωνικό χωριό το Barr που ήταν και η επόμενη διαμονή μας. Για το Barr δεν θα σας μιλήσω εδώ. Είναι τόσο καλοδιατηρημένο και προσεγμένο χωριό που μας εξέπληξε με την ομορφιά του και κανονικά δικαιούται μια δική του ανάρτηση.

Από το χωριό Barr και μετά η διαδρομή επιφύλασσε σε εμάς πολλές εκπλήξεις. Πολύ όμορφα χωριά, καταπράσινη φύση, χαμηλοί λόφοι και ήσυχοι δρόμοι. Σε όλα αυτά ίσως θα αναφερθώ κάποια άλλη φορά εκτενέστερα. Τώρα διασχίστε και εσείς νοερά μαζί μας κάποια χιλιόμετρα πάνω στο δρόμο του κρασιού και ας παρκάρουμε στην πόλη Ribeauvillé (Ριμποβιλέ).

Ribeauvillé

Το Ribeauvillé βρίσκεται σε απόσταση περίπου 16 χλμ. από το Κολμάρ και από το Στρασβούργο περίπου 75 χλμ. Είναι μια πόλη που κρατάει τα σκήπτρα της ομορφιάς. Περιβάλλεται εν μέρει από αρχαία τείχη και έχει πολλά γραφικά μεσαιωνικά σπίτια και δύο παλιές εκκλησίες. Είναι ένα όνειρο να περπατάς στα στενά δρομάκια της με τα γεράνια να κρέμονται από τα παράθυρα των σπιτιών. Δεν περιγράφεται η ομορφιά τους!!!

Τα σοκάκια της, οι πλατείες της, οι κρήνες της, τα αγάλματά της, οι  δυο μεγάλες εκκλησιές της, την κάνουν μοναδική. Κάθε βήμα μας και κάθε βλέμμα μας ήταν μια οπτική απόλαυση. Είναι μια από τις πιο καλοδιατηρημένες, γραφικές και μεσαιωνικές πόλεις της Ευρώπης.

Ένα από τα βράδια της διαμονής μας στο Ribeauvillé καθίσαμε σε ένα υπέροχο εστιατόριο “κρυμμένο” σε μια αυλή ενός μεσαιωνικού σπιτιού. Απολαύσαμε το ιδιαίτερο γαλλικό πιάτο της περιοχής, το La Choucroute (ξυνολάχανο με κρεατικά και λουκάνικα) που το συνοδεύσαμε και με ένα ροζέ κρασί Muscat d’ Alsace. Το δείπνο μας ολοκληρώθηκε με το χαρακτηριστικό γλυκό της Αλσατίας, τάρτα με φρούτα. 

Άλλα φαγητά που θα πρέπει να δοκιμάσετε στην Αλσατία είναι τα La tarte flambee (πίτσα), La Backeofe (κρέας στη γάστρα με λαχανικά).

Γύρω από την πόλη στην περιοχή δεσπόζουν τρία ερειπωμένα κάστρα που ανήκαν στους ευγενείς της περιοχής. Αυτά δηλώνουν πόσο σημαντικός ήταν και στα παλιά χρόνια αυτός ο τόπος. Οι ηγεμόνες της έχτιζαν στην κορυφή των ψηλότερων λόφων τα κάστρα τους, ώστε να ελέγχουν όλη τη περιοχή. Σήμερα κάποια από αυτά είναι ερειπωμένα ενώ μερικά έχουν ανακαινισθεί.

Στο Ribeauvillé βρίσκεται και ο πιο παλιός συνεταιρισμός οινοποιίας της περιοχής. Εξ άλλου η πόλη βρίσκεται στη μέση των αμπελώνων της Αλσατίας και είναι ευνόητο να φιλοξενεί πολλούς αμπελουργούς.

Το Ribeauvillé μας άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις και τη θεωρώ ως την ομορφότερη πόλη της περιοχής. Ίσως γιατί έχει κρατήσει με τρόπο άψογο τον μεσαιωνικό της χαρακτήρα, αλλά με έναν τρόπο μοντέρνο σε συνδυασμό με τα αναστηλωμένα παλαιά της κτίρια.

Μείναμε τρεις μέρες σε αυτή την πόλη. Τη ζήσαμε μέρα και νύχτα και φύγαμε μαγεμένοι από αυτή γιατί το Ribeauvillé συνδυάζει τα πλεονεκτήματα μιας πόλης με τη γοητεία ενός αμπελουργικού χωριού. Πριν όμως αποχωρήσουμε ένα απογευματάκι επισκεφθήκαμε και το Riquewihr.

Διαμονή στο Ribeauvillé

Το πάρκινγκ των αυτοκινούμενων στο Ribeauvillé ήταν στην οδό Route de Guemar GPS n48,19225 o 7,32634

Riquewihr

Ένα απόγευμα από τις μέρες που μείναμε στο Ribeauville, κάναμε και μια βόλτα στην καρδιά των αμπελώνων της Αλσατίας. Επισκεφθήκαμε και ένα ιστορικό μεσαιωνικό χωριό, το Riquewihr (Ρικβίρ). Βρίσκεται επάνω στο δρόμο του κρασιού, στη Route des Vins και απέχει περίπου 13 χλμ. από την Κολμάρ, 9 χλμ. από το Kaysersberg και 5 χλμ. από το Ribeauvillé. Το χωριό αυτό το έχουν κατατάξει στη λίστα των «ομορφότερων χωριών της Γαλλίας», όπως ακριβώς και το Mittelbergheim. Δικαίως επομένως χαρακτηρίζεται ως «το μαργαριτάρι του δρόμου των κρασιών».

Στη βόλτα που κάναμε στα δρομάκια του διαπιστώσαμε πως είναι ένα χωριό που θαρρείς πως είναι βγαλμένο απευθείας από τον 16^ο αιώνα. Έχει μια εικόνα ανέγγιχτη από τον χρόνο και είναι σαν να περπατούσαμε στα στενοσόκακα εκείνης της εποχής αφού είναι από τα τυχερά χωριά που δεν υπέστησαν ζημιές στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Εντυπωσιακό είναι το πόσα πολλά και πολλά όμορφα διατηρημένα κτίρια και πολύχρωμα σπίτια έχει!

Έτσι όπως περπατούσαμε και ήδη είχε σκοτεινιάσε νομίζαμε πως κάποια  πόρτα αμπαρωμένη θα ανοίξει και θα βγει ένας καβαλάρης πάνω στο άλογό του. Πολλά όμως από τα σπίτια με κελάρι που βρίσκονταν σε κεντρικό σημείο σήμερα, λόγω του τουρισμού, έχουν μετατραπεί σε μαγαζάκια και σε καφετέριες. Πολλοί δε αμπελουργοί προσφέρουν ξεναγήσεις στα κελάρια τους με γευσιγνωσίες.

Κύριο χαρακτηριστικό όλων των σπιτιών στο Riquewihr είναι τα πολλά λουλούδια που στολίζουν τα περισσότερα παράθυρα. Όλα τα ξύλινα σπίτια είναι χτισμένα το ένα πολύ κοντά στο άλλο και χρονολογούνται από τον 15ο έως τον 18ο αιώνα.

Το Riquewihr είναι ένα πολύ τουριστικό χωριό γιαυτό διαθέτει πολλά καταστήματα και μπουτίκ, καθώς και ξενοδοχεία, εστιατόρια, δωμάτια με πρωινό και επιπλωμένα διαμερίσματα. Ο κεντρικός δρόμος έχει πολλά στέκια και είναι γεμάτος ζωή με μια μια μαγεία να πλανάται στην ατμόσφαιρα.

Οι επιβλητικοί πύργοι, τα τείχη της που είναι σε άριστη κατάσταση, τα αναγεννησιακά μέγαρα στη σειρά, τα υπέροχα σπίτια, οι δρόμοι, οι κρήνες, οι εκκλησιές δεν αφήνουν αμφιβολία πως αυτή η πόλη μέσα στους αιώνες είχε μια ευημερία που την έκαναν μεγάλη και όμορφη. 

Ο πύργος Dolder (Ντολντέρ) που ήταν η δυτική πύλη της μεσαιωνικής πόλης, χρονολογείται από τον 13ο αιώνα και σήμερα είναι το σύμβολο του Riquewihr.

Kατά έναν καταπληκτικό τρόπο αυτήν τη μεσαιωνική ομορφιά του το Riquewihr, μας τη δίνει ακόμα και σήμερα. Κόσμος πολύς, τουρίστες ανακατεμένοι με τους ντόπιους να περπατούνε στα στενοσόκακα και να απολαμβάνουν τη βόλτα τους πότε χαμένοι στα αδιέξοδα και πότε στους ανηφορικούς μεγάλους δρόμους του χωριού. 

Διαμονή στο Riquewihr

Πάρκινγκ στην οδό Avenue, Jacques Presis GPS n48,16608 o7,30175 euro 2/5h euro 4/night

Η ιστορική πόλη Riquewihr στην Αλσατία είναι πραγματικά ένα εξαιρετικό μέρος και αξίζει να την επισκεφθείτε. Φύγαμε από τις πόλεις αυτές που απέχουν μεταξύ τους μόλις 5 χλμ, όχι πως θέλαμε, αλλά γιατί έπρεπε να συνεχίσουμε τον δρόμο μας.

Kaysersberg

Η διαδρομή μας συνεχίζεται στο δρόμο του κρασιού στην Αλσατία και επόμενος σταθμός μας είναι το Kaysersberg (Κάιζερσμπεργκ). Μια μικρή πόλη με πλούσια ιστορία ανά τους αιώνες γιατί, όπως και το Obernai, ήταν στον Μεσαίωνα ελεύθερη αυτοκρατορική πόλη.

Τα ιστορικά σπίτια με τις ξυλωσιές και τα αρχοντικά της αναγέννησης του προσδίδουν μια ελκυστική ατμόσφαιρα από τον παλιό κόσμο. Τα περισσότερα σπίτια του είναι διακοσμημένα με λουλούδια στα περβάζια τους κερδίζοντας έτσι το Kaysersberg, τον τίτλο “Ville Fleurie”.

Σήμερα τα μνημεία και τα κτίρια  που σώζονται είναι και η μαρτυρία αυτής της ιστορίας της. Πάνω από την πόλη δεσπόζει και το ερειπωμένο κάστρο που χτίστηκε κατά την διάρκεια του πρώτου μισού του 13ου αιώνα. δηλώνοντας την ισχύ και τη μεγαλοπρέπεια της πόλης αυτής. Tα ερείπια του κάστρου έχουν καταχωρηθεί ως ιστορικό μνημείο.

Είναι το μόνο χωριό που το διασχίζει ποτάμι, τουλάχιστον από αυτά που είδαμε εμείς, και το τοπίο τόσο διαφορετικό από τα άλλα χωριά. Μεσαιωνικά σπίτια δίπλα στο ποτάμι, μικροί καταρράκτες και μικρές γεφυρούλες. Ένα σκηνικό αλλιώτικο  και τόσο μαγευτικό!

Το 1514 χτίσανε στο ποτάμι που τo διασχίζει μια γέφυρα η οποία σώζεται έως σήμερα. Από τη γέφυρα επάνω το σημείο που αντικρύζει κανείς είναι ένα από τα πιο πολυφωτογραφημένα σημεία της πόλης.

Ανακατευθήκαμε ανάμεσα στο πλήθος των τουριστών και προσπαθούσαμε και εμείς να βγάλουμε όλο και περισσότερες φωτογραφίες με φόντο τα σπίτια δίπλα στο ποτάμι. Η περιοχή γύρω από το Kaysersberg είναι μια από τις καλύτερες αμπελουργικές περιοχές στην Αλσατία. Τα πρώτα αμπέλια ήρθαν εδώ τον 16ο αιώνα από την Ουγγαρία ενώ η παραγωγή κρασιού εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πτυχή της οικονομίας της πόλης σήμερα. Το κρασί που παράγεται από την ποικιλία pinot gris είναι μια τοπική ειδικότητα

Οι φωτογραφίες όμως δεν σταμάτησαν εκεί. Συνεχίσαμε την περιπλάνησή μας μέσα στην πόλη άλλοτε χαμένοι στους δρόμους της, στα σπίτια της τα πνιγμένα στα λουλούδια, στις κρήνες της, άλλοτε χαμένοι στα παζάρια της και άλλοτε θαυμάζοντας την εκκλησία της. 

Ώσπου βρεθήκαμε  στο Μουσείο Σβάιτσερ, που έγινε προς τιμή του Νομπελίστα Άλμπερτ Σβάιτσερ (1875-1965)

Στο Kaysersberg  γεννήθηκε ο Άλμπερτ Σβάιτσερ, που του απενεμήθη  το 1952  το Νόμπελ Ειρήνης για την φιλοσοφία του περί «σεβασμού της ζωής» την οποία θεωρούσε ως μοναδική μεγάλη συνεισφορά στην ανθρωπότητα. Πίστευε ακράδαντα πως ο σεβασμός της ζωής είναι το υψηλότερο ιδανικό. Ήταν θεολόγος, φιλόσοφος, μουσικολόγος, ιατρός και ιεραπόστολος. Ίδρυσε και συντηρούσε μαζί με τη γυναίκα του το νοσοκομείο τροπικών νόσων στο Λαμπαρενέ της Γκαμπόν στην Αφρική και στο έργο αυτό αφιέρωσε όλη τη ζωή του. Ήταν στενός φίλος του Νίκου Καζαντζάκη.

Σεργιανίσαμε μέσα στα στενά  δρομάκια της πόλης και ζήσαμε μέσα στους δικούς τους ρυθμούς που είναι χαλαροί, αλλά όχι άτονοι. Σε λίγο θα νύχτωνε όταν ανεβήκαμε στο 50ράκι μας για να πάμε στο camper stop που είχαμε παρκάρει το αυτοκινούμενό μας. Ο απόλογισμός της ημέρας; Μια αξέχαστη μέρα στο Kaysersberg, που θα μας μεινει για πάντα στο μυαλό μας.

Διαμονή στο Kaysersberg

Air Camping-car P1 2 euro/day 4euro/night GPS n48,13565 o7,26325

Eguisheim

Ήταν τόσο όμορφα όλα τα χωριά στην Αλσατία που κάθε φορά με λύπη τα αποχωριζόμασταν. Αλλά πάντα αναζητώντας και καινούρια πράγματα φεύγαμε για το καλύτερο και πραγματικά το βρήκαμε στην συνέχεια της διαδρομής μας που ήταν το Eguisheim. Οι αμπελώνες περιτριγυρίζουν το Eguisheim που όπως μάθαμε παράγει κρασί υψηλής ποιότητας. Το χωριό κατατάσσεται στη λίστα Les Plus Beaux Villages de France μέσα στα 20 κορυφαία πιο όμορφα χωριά.

Επόμενη στάση μας ήταν το χωριό Eguisheim (Εγκισχάιμ). Επιλέξαμε ως διαμονή μας το πάρκινγκ  ενός οινοποιείου, που είχε και άλλα 10 αυτοκινούμενα. Το χωριό είναι κοντά στην πόλη Colmar, που για να σας πω ειλικρινά, η πόλη αυτή μας είχε θαμπώσει με την ομορφιά των φωτογραφιών της που είχαμε δει στο διαδίκτυο και την είχαμε επιλέξει ως κύρια πόλη του ταξιδιού μας. Τότε δεν ξέραμε βέβαια πόση απέραντη ομορφιά θα συναντούσαμε στη διαδρομή μας και σε άλλες πόλεις, λιγότερο γνωστές σε εμάς. Φανταστείτε, λοιπόν, το μέγεθος της επιθυμίας μας να τη δούμε επιτέλους και στην πραγματικότητα. 

Για το ταξίδι μας στο Κολμάρ και τη μικρή μας περιπέτεια διαβάστε εδώ: Κολμάρ, η Μικρή Βενετίαία της Αλσατίας

Όταν ρωτήσαμε τον οινοποιό πόσο απέxει το Colmar από το χωριό, γιατί θέλαμε να διανυκτερεύσουμε  στο χωριό και να πάμε επισκέπτες στην Colmar, μας απάντησε πως απέχει μόνο 7,5  χλμ., πως είναι πολύ εύκολο να πάμε, αλλά μας τόνισε πως αυτά που θα δούμε στο Eguisheim θα είναι απείρως καλύτερα από αυτά που θέλαμε να δούμε στο Colmar.  Στην αρχή αμφιβάλλαμε για τα λόγια του αλλά την επόμενη μέρα που βρεθήκαμε στο Colmar, διαπιστώσαμε πως είναι μια μεγάλη πολύβουη πόλη με ένα όμορφο, ομολογουμένως, ιστορικό κέντρο με τα ξύλινα σπιτάκια και τις χαρακτηριστικές χρωματιστές στέγες τους καθώς και με την συνοικία της «Μικρής Βενετίας» με τα κανάλια της, αλλά  ανάμεσα στα άλλα που είχαμε δει σε όλη τη διαδρομή του δρόμου του κρασιού, για εμάς ήταν κατώτερη των προσδοκιών μας.

Ο οινοποιός, εντέλει, δεν είχε καθόλου άδικο για την ομορφιά του χωριού του, το Eguisheim. Δεν είχε όμως και καθόλου άδικο, όταν μας είπε πως έχει τα καλύτερα κρασιά. Δοκιμάσαμε όλες τις ποικιλίες κρασιών που παράγει και πραγματικά μας ενθουσίασαν. Δεν ήμασταν υποχρεωμένοι να αγοράσουμε, αλλά για να μη φανούμε… αγενείς, μετά τη δοκιμή αγοράσαμε κρασιά από αυτούς και έτσι στην επιστροφή βρεθήκαμε να έχουμε μια… μικρή κάβα ποτών.

Kάβα ποτών και πάρκινγκ για αυτοκινούμενα: Bannwarth, Rue de Bruxelles 3, Gps n48,04434 o7,30539 (πατήστε στο link για να το βρείτε στον χάρτη).

Οι περισσότερες αυλές των σπιτιών του χωριού έχουν μετατραπεί σε κάβες με ποικιλίες κρασιών της Αλσατίας. Οι ταμπέλες που κρέμονται έξω από τα κελάρια με τις κάβες των ποτών έχουν χαρακτηριστικά μεταλλικά σχέδια και το όνομα του κάθε οινοπαραγωγού. Είναι ένα υπέροχο στοιχείο που που χρησιμοποιούν για όλα τα μαγαζιά τους. Το συναντήσαμε σε όλα τα χωριά της Αλσατίας και πραγματικά μας δημιουργήθηκε η επιθυμία να φωτογραφίσουμε σχεδόν όλες τις ταμπέλες δημιουργώντας μία όμορφη προσωπική φωτογραφική συλλογή.

Το Eguisheim μας άφησε άφωνους από την ομορφιά του. Μας ευχαρίστησε για το ότι ήταν μικρό και απολαύσαμε με άνεση τη μοναδική αρχιτεκτονική των σπιτιών του που ήταν φορτωμένα με λουλούδια. Πρώτη μας στάση η μικρή γραφική πλατεία του χωριού που στο κέντρο του η κρήνη με τα λουλούδια ολόγυρα ήταν άκρως εντυπωσιακή. Στο κέντρο της δέσποζε το άγαλμα του Πάπα Λέοντος Θ’ (1002-1054) που πιθανολογείται πως γεννήθηκε στο Eguisheim.

Στην ίδια πλατεία βρίσκεται και η εκκλησία των Saints-Pierre-et-Paul, του 13ου αι. Το εσωτερικό της λιτό με το φως που μπαίνει από τα βιτρό παράθυρα να της προσδίδει μια γαλήνη και ηρεμία. Χαρακτηριστικό της εκκλησίας είναι η φωλιά των πελαργών στο καμπαναριό της.

Αυτή η μεσαιωνική πόλη είναι κλεισμένη με διπλό περιτείχισμα και ξετυλιγεται σε ομόκεντρους κύκλους γύρω από ένα κάστρο. (Αξίζει να πατήσετε εδώ για να δείτε την κυκλική ρυμοτομία του ιστορικού κέντρου του). Το χωριό έχει διατηρηθεί άριστα από τις καταστροφές των πολέμων και περπατώντας στις γειτονιές του είδαμε τα μεσαιωνικά αυθεντικά σπίτια που κολλητά το ένα δίπλα στο άλλο φιδογύριζαν μέσα από τα κυκλικά τείχη.

Μπήκαμε στο ιστορικό κέντρο και ξεκινήσαμε από το σημείο όπου δρόμος χωρίζεται σε δύο μικρότερα πλακόστρωτα δρομάκια ανάμεσα στα οποία είναι χτισμένα σπίτια. Η μεσαία σειρά των σπιτιών ξεκινάει με ένα σπίτι μακρόστενο και γερμένο που δεν υπάρχει τουρίστας που πήγε στο χωριό και δεν φωτογραφήθηκε εκεί.

Στα παράλληλα πλακοστρωμένα δρομάκια, το πιο χαρακτηριστικό σημείο της πόλης, με τη σειρά των γραφικών σπιτιών με τα ανθισμένα λουλούδια στα περβάζια των παραθύρων τους, τα αναρριχώμενα φυτά στις πόρτες τους και το χρώμα των τοίχων τους, ο περίπατος με τα πόδια ήταν αληθινή απόλαυση. Οι φωτογραφίες νομίζω μιλούν από μόνες τους, γιατί τα λόγια είναι πολύ φτωχά μπροστά στην ομορφιά του Eguisheim. Το χωριό είναι μοναδικό και ήταν για εμάς μια πραγματική αποκάλυψη.

Αυτή η ομορφιά μας γοήτευσε και μας καλούσε για μια και περισσότερες βόλτες στα σοκάκια του χωριού. Γιατί το Eguisheim δεν το χορταίνεις μόνο με μια βόλτα! Περπατήσαμε, φωτογραφηθήκαμε, καθίσαμε στα σκαλοπάτια των σπιτιών τα γεμάτα γλάστρες και ίσως χαθήκαμε με το μυαλό μας μέσα στην ιστορία που ομολογώ δεν είναι και πολύ δύσκολο αφού όλα σου μιλάνε για εκείνη την εποχή.

Περισσότερα για το Equisheim και για το Colmar αλλά και την περιπέτειά μας εκεί μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Χαρακτηριστικό του χωριού ήταν οι φωλιές των πελαργών στα καμπαναριά και στις ψηλές στέγες των σπιτιών. Οι πελαργοί καλούσαν ο ένας τον άλλο με φωνές και κροτάλισμα του ράμφους τους, άνοιγαν τα μεγάλα τους φτερά και πετούσαν στον ουρανό. Στα περισσότερα χωριά στην Αλσατία συναντήσαμε πελαργούς, αλλά εδώ ήταν περισσότεροι και έτσι γινότανε η ατραξιόν του χωριού. Ήμασταν όλοι με το κεφάλι στραμμένο ψηλά και με έτοιμες τις κάμερες ειδικά το δείλι που γύριζαν στις φωλιές τους, να αποτυπώσουμε κάθε τους κίνηση ή πέταγμα.

Οι πελαργοί είναι η μασκότ της Αλσατίας και τους βλέπεις παντού. Στα λούτρινα παιχνίδια, στα ποτήρια, στα σουβενίρ, στα ρούχα, στις μπλούζες στις ταμπέλες, στους πίνακες ζωγραφικής…

Το Equisheim τη νύχτα!

Όπως και εσείς διαπιστώσατε, μπορεί οι πόλεις και τα χωριά στο Route de vine να μην έχουν να επιδείξουν μεγάλα μουσεία και αχανή πάρκα, όμως έχουν να επιδείξουν παντού όμορφες γωνιές, ήρεμο ρυθμό ζωής, ήσυχο περιβάλλον και φυσικά μια ανοιχτή καταπράσινη φύση κατάλληλη για όλες τις εποχές του χρόνου, σε μια πανέμορφη επαρχία.

Μέσα στο απέραντο πράσινο και το μπλε του ουρανού θα δείτε να διακρίνονται σπίτια με κόκκινες στέγες, εκκλησιές μεγάλες για το μέγεθος των χωριών με καμπαναριά πανύψηλα που φαίνονται από μακριά και δεν θα πιστεύετε πως και εσείς οι ίδιοι βρίσκεστε μέσα σε αυτό το όμορφο καρτ-ποστάλ, όταν αγναντεύετε από μακριά το τοπίο. Είναι σίγουρο πως θα εντυπωσιαστείτε, όπως εντυπωσιαστήκαμε και εμείς, όσο απαιτητικοί και αν είστε.

Για την ομορφιά του τόπου αυτού με την υπέροχη εξοχή, για τα υπέροχα ανθοστολισμένα χωριά της, για την εξαιρετική ποιότητα των κρασιών της, για την ξεκούραση και την ηρεμία που προσφέρει, σας μιλάω με ειλικρίνεια πως αξίζει ένα ταξίδι στον Route des vines d’ Alsace και σας εύχομαι κάποια στιγμή να το πραγματοποιήσετε.

Χρήσιμες πληροφορίες που θα πρέπει να γνωρίζετε πριν την επίσκεψή σας στην Αλσατία

• Η Γαλλία έχει ένα πολύ καλό οδικό δίκτυο. Εμείς κινούμασταν στο δρόμο με την ονομασία D που σημαίνει επαρχιακός δρόμος διπλής κατεύθυνσης, χωρίς διόδια. Οι πινακίδες είναι μπλε και άσπρες με πολλές ονομασίες χωριών, γιατί η περιοχή είναι πυκνοκατοικημένη και αν τυχόν βγείτε από τον δρόμο του κρασιού D35, ίσως μπερδευτείτε λίγο και ίσως χαθείτε ανάμεσα στους αμπελώνες και τα δάση της περιοχής, εάν δεν έχετε GPS. Την περιπέτειά μας αυτή θα σας την πω άλλη φορά.
• Η θερμοκρασία το καλοκαίρι δεν υπερβαίνει τους 28-30°C και είναι ιδανική θερμοκρασία διακοπών και μετακίνησης με τα πόδια μέσα στις πόλεις και τα χωριά.
• Τα καταστήματα είναι ανοικτά από τις 9 το πρωί ως τις 6 το απόγευμα. Κλείνουν από τις 12 έως τις 2 μ.μ. Αυτό ισχύει και για τα Μουσεία.
• Τα επαρχιακά βενζινάδικα κλείνουν στις 7 το βράδυ, αλλά μπορείτε να βάλετε το καύσιμό σας από τα αυτόματα μηχανήματα είτε με κάρτα, είτε με μετρητά. Γενικά ακόμη και την ημέρα δεν υπάρχουν υπάλληλοι στις αντλίες, για να βάλουν καύσιμο στο αυτοκίνητό σας. Το καύσιμο το βάζετε εσείς οι ίδιοι στο όχημά σας  και πληρώνετε εντός του καταστήματος στο ταμείο, αφού πείτε από ποιο μηχάνημα (αριθμό) βάλατε το καύσιμο.
• Οι πιστωτικές κάρτες είναι ευρέως δεκτές. Η κάρτα Visa είναι η πιο δημοφιλής. Τις περισσότερες συναλλαγές τους οι Γάλλοι τις κάνουν με πιστωτικές κάρτες ή με χρεωστικές, ειδικά στα βενζινάδικα και στα super market.
• Τα internet cafe είναι πολύ περιορισμένα και θα δυσκολευθείτε στις επικοινωνίες σας, γι αυτό καλό θα ήταν να έχετε σύνδεση δική σας πριν ξεκινήσετε το ταξίδι σας.
• Τηλέφωνα άμεσης ανάγκης είναι Αστυνομία 17, Ασθενοφόρο 15, Πυροσβεστική 18.
• Σε όλες τις πόλεις και τα χωριά, ακόμη και στα πιο μικρά, υπάρχουν γραφεία πληροφοριών (information), όπου μπορείτε να προμηθευτείτε χάρτες της περιοχής δωρεάν και να πάρετε όσες επιπλέον πληροφορίες θέλετε.

Διαμονή

Για τους αυτοκινούμενους,  εδώ παραθέτω  συντεταγμένες των πόλεων και χωριών, που παρκάραμε και που αναφέρω στην ανάρτηση. Πατώντας στα ονόματα των πόλεων θα μεταφερθείτε μέσω Google maps για να δείτε τον χώρο των πάρκινγκ.

Οbernai: n 48,45972    o 7,48667 (ελεύθερο πάρκινγκ)

Mittelbergheim: n 48.39878 ° Ε 007.44178° (ελεύθερο πάρκινγκ)

Ribeauville: n 48.19265° Ε 007.33107° (ελεύθερο πάρκινγκ)

Riquewihr: n 48,16608   o 7,30175  (πάρκινγκ με παροχές, επί πληρωμή)

Kaysersberg: n 48,13565   o7,26325 (8 ευρώ/24ωρο με παροχές)

Equisheim:  n 48,04434   o7,30539 (ελεύθερο κλειστό πάρκινγκ με δωρεάν ρεύμα)

Για τη διαμονή σας εμπιστευτείτε την πλατφόρμα:

Booking.com

Ημερήσιες εκδρομές εισιτήρια

Για τις ημερήσιες εκδρομές σας στα ταξίδια σας, τις ξεναγήσεις αλλά και τα εισιτήρια skip the line, με τα οποία δεν χρειάζεται να περιμένετε στις ατελείωτες σειρές των ταμείων εμπιστευτείτε την πλατφόρμα του Ανθομέλι σε συνεργασία με την Get Your Guide πατώντας εδώ. 

Εάν θέλετε να σας δώσω περισσότερες πληροφορίες για όλο το ταξίδι και τους τόπους διαμονής μας επικοινωνήστε στο e-mail του blog anthomeli.

Σας αποχαιρετώ και σας ευχαριστώ για την ανάγνωση, πίνοντας ένα ποτηράκι κρασί από τους αμπελώνες της Αλσατίας στην υγειά σας.